Γεφύρια
ΑΓΙΟΙ ΠΑΝΤΕΣ // Γεφύρι της Καβάλας
Τοποθεσία: Άγιοι Πάντες
Συντεταγμένες: 39°42’58.0″N 20°21’00.7″E
Υψόμετρο: 958
Μορφή: Μονότοξο
Άνοιγμα Τόξου: 5,60 μ.
Ύψος Τόξου: 4,40 μ.
Μήκος Καταστρώματος: 12,80 μ.
Πλάτος Καταστρώματος: 2,00 μ.
Κατάσταση: Πολύ καλή
Ποταμός: Καλπακιώτικος (παραπόταμος Καλαμά)
Χρονολογία: Αρχές 19ου αιώνα
Χορηγός: Αντώνιος Τσακίρης (προέρχεται από τη Σουλιώτικη οικογένεια των Τσακιραίων, που κατέφυγε στους Αγίους Πάντες έπειτα από την καταστροφή του Σουλίου από τον Αλή-Πασά)
Ονοματολογία: Το γεφύρι της Καβάλας πήρε το όνομά του από το ομώνυμο ρέμα του Καλπακιώτικου ποταμού, το οποίο γεφυρώνει.
ΑΜΠΕΛΩΝΑΣ // Γεφύρι της Γκρίκας
Τοποθεσία: Αμπελώνας (Πόβλα)
Συντεταγμένες: 39°45’17.2″N 20°20’15.8″E
Υψόμετρο: 28
Μορφή: Μονότοξο
Άνοιγμα Τόξου: 8,70 μ.
Ύψος Τόξου: 12 μ.
Μήκος Καταστρώματος: 17,20 μ.
Πλάτος Καταστρώματος: 2,20 μ.
Κατάσταση: Καλή
Ποταμός: Παύλας (αρχαίος Ξάνθος)
Χρονολογία: 1798
Χορηγοί: Την κατασκευή του γεφυριού χρηματοδότησαν η Μονή Καμίτσανης Τσαμαντά και οι κοινότητες Τσαμαντά, Αμπελώνα (Πόβλας) και Λιντίζντας (παλιό Ασπροκκλήσι), που συγκέντρωσαν χρήματα αναλογικά από τους κατοίκους. Κατασκευάστηκε από έμπειρους ηπειρώτες τεχνίτες, όπως φαίνεται από την επιμελημμένη λάξευση των λίθων, καθώς και από τη διπλή σειρά λαξευτών λίθων που στεφανώνουν το τόξο του γεφυριού.
Ονοματολογία: Το γεφύρι της Γκρίκας πήρε το όνομά του από την ομώνυμη τοποθεσία, όπου βρίσκεται.
Καθεστώς προστασίας: Χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1997 (ΦΕΚ: 856/Β/1997-09-25).
ΕΛΑΙΑ // «Καλπακιώτικο» Γεφύρι
Τοποθεσία: Ελαία
Συντεταγμένες: 39°35’06,0″Ν 020° 19’24,7″Ε
Υψόμετρο: 28
Μορφή: Μονότοξο
Άνοιγμα Τόξου: 10,80 μ.
Ύψος Τόξου: 5,30 μ.
Μήκος Καταστρώματος: 17,00 μ.
Πλάτος Καταστρώματος: 2,30 μ.
Κατάσταση: Καλή
Ποταμός: Καλπακιώτικος (παραπόταμος Καλαμά)
Χρονολογία: 1800
Χορηγός: Νικόλαος Μπινάκης (από το χωριό Σίδερη)
Ονοματολογία: Το Καλπακιώτικο γεφύρι πήρε το όνομά του από τον ομώνυμο ποταμό, τον οποίο γεφυρώνει. Το χωριό Ελαία ονομαζόταν Καλπάκι μέχρι το 1928, οπότε και μετονομάστηκε.
ΛΙΑΣ // Γεφύρι της Γκούρας
Τοποθεσία: Λιας
Συντεταγμένες: 39°45’40.1″N 20°24’25.0″E
Υψόμετρο: 630
Μορφή: Μονότοξο
Άνοιγμα Τόξου: 4,10 μ.
Ύψος Τόξου: 4,60 μ.
Μήκος Καταστρώματος: 7,60 μ.
Πλάτος Καταστρώματος: 2,00 μ.
Κατάσταση: Καλή
Ποταμός: Ρέμα Γκούρας
(Φωτογραφία: Λεωνίδας Τζάνης)
Χρονολογία: Χτίστηκε το 1940 στη θέση παλαιότερου γεφυριού, το οποίο είχε κατασκευαστεί το 1863 και θάφτηκε από προσχώσεις.
Χορηγός: Οικογένεια Καραμπίνα
Ονοματολογία: Το γεφύρι πήρε το όνομά του από την παρακείμενη βρύση «Γκούρα». Σύμφωνα με το βλαχο-ελληνικό λεξικο: «Γκούρα» σημαίνει «στόμα ή πηγή του χωριού (μτφ. μεγάλο στόμα που αναβλύζει νερό)».
Παρακείμενα κτίσματα & αξιοθέατα: Βρύση της Γκούρας, Υπεραιωνόβιος Πλάτανος Λια
ΛΙΣΤΑ // Γεφύρι της Λίμνης
Τοποθεσία: Λίστα
Συντεταγμένες: 39°45’40.1″N 20°24’25.0″E
Υψόμετρο:
Μορφή:
Άνοιγμα Τόξου:
Ύψος Τόξου:
Μήκος Καταστρώματος:
Πλάτος Καταστρώματος:
Κατάσταση:
Συντήρηση:
Ποταμός:
Χρονολογία:
Χορηγός:
Ονοματολογία:
ΡΑΓΙΟ // Γεφύρι της Γκούμανης
Τοποθεσία: Ράγιο (πριν τον αρχαιολογικό χώρο Γιτάνων)
Συντεταγμένες: 39°34’38.0″N 20°15’55.2″E
Υψόμετρο: 17
Μορφή: Μονότοξο
Άνοιγμα Τόξου: 9,00 μ.
Ύψος Τόξου: 1,10 μ.
Μήκος Καταστρώματος: 14,00 μ.
Πλάτος Καταστρώματος: 2,65 μ.
Κατάσταση: Μερικώς βυθισμένο στα νερά της τεχνητής λίμνης μετά την κατασκευή του φράγματος Καλαμά
Συντήρηση: 2017
Ποταμός: Καλπακιώτικος (παραπόταμος Καλαμά)
Χρονολογία: τέλη 19ου με αρχές 20ου αιώνα
Ονοματολογία: Το γεφύρι φέρει το όνομα της περιοχής Γκούμανη, η οποία είναι η νεότερη ονομασία του αρχαίου οικισμού των Γιτάνων (αρχαία πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας).
ΤΣΑΜΑΝΤΑΣ // Γεφύρι της Εκκλησιάς
Τοποθεσία: Τσαμαντάς
Συντεταγμένες:
Υψόμετρο:
Μορφή:
Άνοιγμα Τόξου:
Ύψος Τόξου:
Μήκος Καταστρώματος:
Πλάτος Καταστρώματος:
Κατάσταση:
Συντήρηση:
Ποταμός:
Χρονολογία:
Χορηγός:
Ονοματολογία:
Παρακείμενα κτίσματα & αξιοθέατα:
ΤΣΑΜΑΝΤΑΣ // Γεφύρι του Κένου
Τοποθεσία: Τσαμαντάς
Συντεταγμένες:
Υψόμετρο:
Μορφή:
Άνοιγμα Τόξου:
Ύψος Τόξου:
Μήκος Καταστρώματος:
Πλάτος Καταστρώματος:
Κατάσταση:
Συντήρηση:
Ποταμός:
Χρονολογία:
Χορηγός:
Ονοματολογία:
Παρακείμενα κτίσματα & αξιοθέατα:
ΦΟΙΝΙΚΙ // Γεφύρι στο Πούσι
Τοποθεσία: Φοινίκι
Συντεταγμένες:
Υψόμετρο:
Μορφή:
Άνοιγμα Τόξου:
Ύψος Τόξου:
Μήκος Καταστρώματος:
Πλάτος Καταστρώματος:
Κατάσταση:
Συντήρηση:
Ποταμός:
Χρονολογία:
Χορηγός:
Ονοματολογία:
Παρακείμενα κτίσματα & αξιοθέατα:
ΧΑΡΑΥΓΗ// Γεφύρι Γκουρβέτσι
Τοποθεσία: Φοινίκι
Συντεταγμένες:
Υψόμετρο:
Μορφή:
Άνοιγμα Τόξου:
Ύψος Τόξου:
Μήκος Καταστρώματος:
Πλάτος Καταστρώματος:
Κατάσταση:
Συντήρηση:
Ποταμός:
Χρονολογία:
Χορηγός:
Ονοματολογία:
Παρακείμενα κτίσματα & αξιοθέατα:
