Ραβενή
Η Ραβενή βρίσκεται 30 χλμ. ΒΑ της πόλης των Φιλιατών και κατοικείται από 50 περίπου άτομα.
Είναι ένα γραφικό χωριό χτισμένο ανάμεσα σε δύο λόφους, που περιβάλλονται από επιβλητικά βουνά. Βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ποταμούς, τον Καλαμά και την Λαγκάβιτσα, και μεγάλο τμήμα του στην περιοχή των Στενών Καλαμά, έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενη περιοχή από το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Η χλωρίδα και η πανίδα της είναι πλούσια, με σπάνια είδη να φιλοξενούνται στην περιοχή των Στενών.
Το κέντρο του χωριού (το “Μισοχώρι”) είναι στον λόφο του Αη-Δημήτρη και εκεί βρίσκονται η πλατεία, το σχολείο και ο αρχαιολογικός χώρος. Περιμετρικά από τον λόφο του Αη – Λια βρίσκονται οι “μαχαλάδες” (συνοικίες) του χωριού: Αη Θανάσης και Αη Νικόλας. Στη μέση του χωριού βρίσκεται ο Σταυρός, το σημείο που συναντιούνται οι δρόμοι του χωριού.
Στις 15 & 16 Αυγούστου το χωριό γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου πραγματοποιώντας πανηγύρι στην πλατεία του χωριού.
Ιστορία
Ο αρχαίος οικισμός της Ραβενής βρισκόταν στα σύνορα της Θεσπρωτίας και της Μολοσσίας. Ανήκε στην επικράτεια του θεσπρωτικού φύλου των Φανοτέων με έδρα την Φανοτή. Ο Ν.G.L. Hammond ταύτισε τον αρχαίο οικισμό με την αρχαία Φανοτή (“Prehistoric Epirus and the Dorian invasion”, Oxford, 1966), αλλά η ταύτιση δεν έγινε αποδεκτή. Τα λιγοστά στοιχεία που διαθέτουμε μαρτυρούν ότι πρέπει να δημιουργήθηκε στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα, όταν η ανάγκη για έλεγχο των φυσικών διαβάσεων στην κοιλάδα του ποταμού Καλαμά και η στρατηγική τους σημασία οδήγησαν στην ίδρυση μίας σειράς οχυρωμένων οικισμών και ακροπόλεων στην ευρύτερη περιοχή.
Οι ιστορικές μαρτυρίες που υπάρχουν για την σύγχρονη ιστορία της Ραβενής ξεκινούν λίγο πριν από την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στο Βιβλίο προσκομιδής της Μονής Σωσίνου, το οποίο έχει γραφτεί το 1427, μεταξύ άλλων χωριών αναφέρεται και η Ραβενή, γεγονός που υποδεικνύει ότι το χωριό κατοικείται τουλάχιστον από τον 15ο αιώνα.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι η κεντρική εκκλησία της Ραβενής και βρίσκεται στην πλατεία του χωριού. Χτίστηκε σε ρυθμό Βασιλικής, το έτος 1769, σύμφωνα με την χρονολογία που υπάρχει ακόμη στην ανατολική πλευρά του ναού. Δεν είναι γνωστό εάν υπήρχε πριν από αυτόν άλλος ναός.
Ο ναός πιθανότατα καταστράφηκε από πυρκαγιά και διασώθηκε μόνο το νοτιοανατολικό τμήμα του. Ανακατασκευάστηκε τον Ιανουάριο του 1903, σύμφωνα πάλι με την χρονολογία που υπάρχει πάνω από την κεντρική είσοδο.
Στο τμήμα που έχει διασωθεί από τον πρώτο ναό (νοτιοανατολικό) διατηρούνται αγιογραφίες του 19ου αιώνα, τα βημόθυρα και το αποστολικό, όπως επίσης και το εορτολόγιο που κοσμεί το τέμπλο του ναού.
